Dolar cinsinden sözleşme yapılabilir mi? Dövizle yapılan sözleşme geçersiz midir? Döviz ile sözleşme yapma yasağı kalktı mı? Kira kontratı dolar üzerinden yapılabilir mi?

Döviz cinsinden sözleşme yapma konusunda, Türkiye'de mevzuatın çok sayıda ayrıntısı ve Yargıtay kararlarının getirdiği çeşitli yükümülülkleri vardır. 2018 yılında yayınlanan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile belirli sözleşmelerin Türk Lirası (TL) üzerinden yapılması zorunlu hale getirilmiştir. Ancak, bunun istisnaları ve sözleşme taraflarına sağlanan esneklikler de mevcuttur. Özellikle kira sözleşmeleri gibi belirli alanlarda, Yargıtay kararları, döviz cinsinden sözleşme yapılmasının mümkün olmadığını ve mevcut dövizli sözleşmelerin TL'ye çevrilmesi gerekliliğini vurgulamaktadır.

Bu yazıda, dövizle yapılan sözleşmelerin geçerliliği, hangi koşullar altında dövizli sözleşme yapılabileceği ve Yargıtay'ın bu konudaki çeşitli kararları ele alınmaktadır. Yabancı para cinsinden sözleşme yapmanın geçerliliği, bu sözleşmelerin kamu düzeni açısından taşıdığı önem ve uygulamada ortaya çıkan sorunlar üzerine detaylı bilgi bulabilirsiniz. Ayrıca, bu konuyla ilgili Yargıtay 12. Hukuk Dairesi ve Yargıtay 3. Hukuk Dairesi tarafından verilen kararların özetlerini de inceleyerek dövizli sözleşmeler konusunda şekillenen yargı uygulaması hakkında bilgi edinebilirsiniz.

Dolar cinsinden sözleşme yapılabilir mi? / Euro üzerinden sözleşme yapılabilir mi?

Evet, dolar cinsinden sözleşme yapılabilir, ancak Türkiye'de 2018 yılında çıkarılan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile belirli sözleşmelerin Türk Lirası (TL) üzerinden yapılması zorunlu hale getirilmiştir. Yargıtay 12. Hukuk Dairesi’nin 29-05-2023 tarihli kararına göre, kira sözleşmeleri gibi belirli sözleşmelerde döviz cinsinden anlaşma yapılamaz ve mevcut dövizli sözleşmelerin TL’ye çevrilmesi gerekmektedir. Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 16-11-2021 tarihli kararı da döviz cinsinden kira bedelinin Türk Lirasına çevrilmesi gerektiğini teyit etmektedir.

Dövizle yapılan sözleşme geçersiz midir? / Dövizle yapılan sözleşmeler geçerli mi?

Yabancı para birimi ile sözleşme yapılabilir ve geçerlidir ancak; dövizle yapılan sözleşmeler, Türkiye’de yürürlükte olan mevzuat gereği bazı istisnalar dışında TL’ye çevrilmek zorundadır. Yargıtay 12. Hukuk Dairesi’nin kararına göre, döviz cinsinden yapılan kira sözleşmelerinin TL’ye çevrilmesi zorunludur; aksi takdirde bu sözleşmelerin hükümleri yeniden düzenlenmelidir. Yargıtay 3. Hukuk Dairesi de dövizli kira sözleşmelerinin Türk Lirasına çevrilmesi gerektiğini belirtmiştir. Ancak bu durum sözleşmeyi geçersiz kılmaz; sadece sözleşmenin yeniden düzenlenmesini gerektirir.

Döviz ile sözleşme yapma yasağı kalktı mı? / Dövizle sözleşme yapma yasağı devam ediyor mu?

Dövizle sözleşme yapmak yasak değildir ancak 2018 yılında çıkarılan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile belirli sözleşmelerin Türk Lirası (TL) üzerinden yapılması zorunlu hale getirilmiştir. Uygulamada belirli sözleşmeler bakımında Yargıtay İçtihatları Uyarınca dövizin Türk Lirası karşılığının alınarak Mahkemelerce incelemesi yapılması gerektiği ve bu hususun Kamu düzenine ilişkin olması sebebiyle RESEN mahkemece dikkate alınması gerekliliği vurgulanmıştır.

Kira kontratı dolar üzerinden yapılabilir mi? / Döviz ile kira sözleşmesi yapılabilir mi?

Yapılabilir ancak Yargıtay 3. Hukuk Dairesi dövizli kira sözleşmelerinin Türk Lirasına çevrilmesi gerektiğini belirtmiştir. Ancak bu durum sözleşmeyi geçersiz kılmaz; sadece sözleşmenin yeniden düzenlenmesini gerektirir.

Dövizli sözleşmelerde damga vergisi nasıl hesaplanır?

Dövizli sözleşmelerde damga vergisi, sözleşmenin yapıldığı tarihteki Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden hesaplanarak TL cinsinden ödenir.

Dolarla maaş almak yasal mı? / Döviz ile maaş ödenir mi?

Türkiye'de yerleşik kişiler için, belirli istisnalar dışında maaşların TL cinsinden ödenmesi zorunludur. Zira Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri iş sözleşmelerinde sözleşme bedelinin ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerinin döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştıramayacağı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2008-32/34) ile hüküm altına alınmış durumda.

Sermaye taahhüt ödemesi döviz olarak ödenir mi?

Evet, sermaye taahhüt ödemesi döviz olarak yapılabilir. Bu tür ödemeler genellikle ticari faaliyetlerin uluslararası boyutuyla ilgili olduğundan, döviz cinsinden yapılması mümkündür. Ancak bu durum, Yargıtay kararlarında doğrudan ele alınmamıştır.

Senet dolar olur mu? / Dövizle senet düzenlenebilir mi?

Evet, senetler döviz cinsinden düzenlenebilir.

Dövizli sözleşmelerde hangi kur alınır?

Genel düzenleme Türk Borçlar Kanununa göre borç memleket parası ile ödenir ancak sözleşmedeki tutar döviz ile belirlenmiş ise borçlu borcunu memleket parası ile ödeyebilir, bu yetkiye sahiptir ancak bu durumda kur için hangi günün(sözleşme tarihi, vade tarihi) dikkate alınacağına Alacaklı karar verir.

Dolar üzerinden satış yapmak yasak mı? Dolar üzerinden satış yapmak yasak mı?

Hayır, dolar üzerinden satış yapmak yasak değildir. Ancak, Yargıtay 12. Hukuk Dairesi’nin kararında belirtildiği gibi, kira ve hizmet sözleşmeleri gibi bazı alanlarda döviz üzerinden anlaşma yapmak yasaktır.

Dolar veya Euro cinsinden fatura düzenlenmesi yasak mı?

Evet, belirli durumlar hariç, Türkiye’de yerleşik kişiler arasında yapılan işlemler için döviz cinsinden fatura düzenlenmesi yasaktır.

Döviz cinsinden maliyet içeren eser sözleşmesi ne demek?

Döviz cinsinden maliyet içeren eser sözleşmesi, bir eserin yapımı sırasında döviz cinsinden maliyetlerin yer aldığı sözleşmedir. Y

“Döviz bulundurma yasağı ne zaman kalktı?

Türkiye’de döviz bulundurma yasağı, 1989 yılında kaldırılmıştır

KARAR İNCELEME

Yargıtay 12. Hukuk Dairesi Kararı (29-05-2023, Esas No: 2023/3250, Karar No: 2023/3755)

Konu: Döviz cinsinden kira sözleşmesi, itirazın kaldırılması ve tahliye davası.

Özet: Bu kararda, kiracı ile kiralayan arasında yapılan kira sözleşmesinin döviz cinsinden düzenlenmesi ve sonrasında ortaya çıkan hukuki uyuşmazlık ele alınmaktadır. İlk derece mahkemesi, kiracının itirazlarının kaldırılmasına ve tahliyesine karar vermiştir. Bölge Adliye Mahkemesi de bu kararı onamıştır. Yargıtay, davalı borçlunun ödeme süresi içinde borcu ödemediğini, ancak tahliye talebinin 30 günlük yasal ödeme süresi beklenmeden yapıldığını tespit etmiştir. Yargıtay, mahkemenin döviz cinsinden kira sözleşmesinin TL'ye çevrilmesine ilişkin kamu düzenine dair hükümleri dikkate almaması nedeniyle, ilk derece mahkemesinin kararını bozmuş ve yeniden değerlendirilmek üzere geri göndermiştir.

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi Kararı (16-11-2021, Esas No: 2021/1139, Karar No: 2021/11528)

Konu: Döviz cinsinden kira bedelinin uyarlanması ve Türk Lirasına çevrilmesi.

Özet: Bu karar, döviz cinsinden yapılan kira sözleşmelerinin uyarlanması ve Türk Lirasına çevrilmesi konusunda açılan davayı ele almaktadır. Davacı, döviz kurundaki aşırı artış nedeniyle kira sözleşmesinin TL’ye çevrilmesini ve yeni kira bedelinin belirlenmesini talep etmiştir. İlk derece mahkemesi, dövizle yapılan kira sözleşmesinin geçerli olduğunu belirterek davayı reddetmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi de bu kararı onamıştır. Ancak Yargıtay, döviz cinsinden kira bedelinin TL’ye çevrilmesi gerektiğine hükmederek, davacı lehine kararı bozmuş ve dövizli kira bedelinin TL olarak yeniden belirlenmesi gerektiğini belirtmiştir.

Her iki karar da, döviz cinsinden yapılan sözleşmelerin TL’ye çevrilmesi gerektiğini ve bu süreçte mahkemelerin resen dikkate alması gereken kamu düzeni hükümlerini vurgulamaktadır.